“Zimska” tematika: Ukratko o meshu po mestvama i čarapama

Ukratko o meshu po mestvama i čarapama

Mesh po mestvama

Mesh u arapskom jeziku znači lagano potrati rukama po nečemu. U stručnoj literaturi spominje se mesh (potiranje) po kosi, mesh po mestvama, ali i mesh po čarapama i mesh po zavoju.Ovom ćemo prilikom ukratko kazati nešto o meshu po mestvama i po čarapama.Mestve su obuća od kože koja, kada se obuje, prekriva nožne zglobove i stopala.Islamski učenjaci su saglasni da osoba koja ima potpunu čistoću, to jest ima (gusul i) abdest, pa nakon abdesta obuče mestve i kasnije izgubi abdest, može tokom slijedećeg abdesta činiti mesh po mestvama umjesto pranja nogu.Putnik (musafir) ima pravo na ovu olakšicu tri dana i tri noći, dok mukim (osoba koja je kod kuće) mesh može činiti jedan dan i jednu noć.Poznata je hadiska predaja, koju bilježi imami Muslim, u kojoj hazreti Alija, r.a., prenosi da je Poslanik, a.s., odredio ovakav propis za mukima i za musafira.Što se tiče vremena od kada se počinje računati mesh ono počinje poslije prvog potiranja nakon što se izgubi abdest. Ovo je preferirajuće mišljenje po ovom pitanju, dočim naš imam Ebu Hanife, Šafija i Sufjan Es-Sevri smatraju da se vrijeme mesha počinje računati od prvog gubitka abdesta nakon oblačenja mestvi.Mesh se može uzimati i po mestvama ukoliko su one negdje i poderane ukoliko je moguće hodati u njima i ukoliko ne gube status mestvi. Ovo je mišljenje imama Malika i Ebu Hanife.Potire se gornji dio mestvi i to samo jednom. Mesh po mestvama kvari:Onečišćenje osobe džunuplukom, kada istekne propisano vrijeme za mukima ili musafira, skidanje mestvi, te gubljenje abdesta prije nego što se opet obuju.

Mesh po čarapama

Autori koji su pisali na ovu temu kažu da se kod fekiha čarapama smatra sve ono što pokriva zglobove i stopala, bez obzira koliko tanko, ili od kojeg materijala, bilo.Navode da je Ebu Hanife na početku smatrao da se mesh po čarapama može isključivo činiti ako na njih obučemo i mestve od kože, ali je kasnije, tvrde, ostavio ovo mišljenje.Oni koji kažu da je dozvoljeno činiti mesh po čarapama, bez obzira da li one bile tanke ili deblje, pozivaju se na veći broj hadisa tvrdeći da se ova dozvola prenosi od jedanaest ashaba.
Ovo mišljenje su zastupali: šejh Ibn Usejmin, Ibni Tejmijje, Ibn Hazm i dr.Kod nas se institucionalno, kroz ilmihal i drugu literaturu, protežira mišljenje po kojem nije, iz opreznosti vjerovatno, preporučljivo uzimati mesh preko (laganijih) čarapa (a kod nekih tumača ni preko bilo kakvih čarapa uopće).Naš alim Muhammed Seid Serdarević u svom Fikhul-ibadatu kaže:”Pod riječi ”mestve” razumije se svaka čvrsta obuća koja pokriva nogu do iznad članaka, dakle i svaka čista cipela s lastikom ili svezama. Mestve ne moraju biti od kože, nego mogu biti i od neke jače materije, npr. od sukna, čohe, abe i sl. Isto tako smatraju se mestvama i debele čarape koje same stoje uz nogu: bez vezanja i ne propuštaju vode lahko, pa makar i ne bile podšivene kožom.”

I za kraj: Poznati muftija Hamid b. Abdullah kaže kako ne postoji nijedan jasan dokaz da čarape moraju biti guste, to jest debele. Hadiske predaje koje govore o tome da su Poslanik, a.s., i ashabi, činili mesh preko čarapa, ne preciziraju kakve su čarape bile, debele ili tanke.Precizira se da čarape ne smiju biti providne da se kroz njih vidi noga, kao i ženske najlon čarape.Što se tiče zvaničnih odgovora našeg fetvei-emina oni glase:‘’Dozvoljeno je činiti mesh po čarapama ukoliko one ispunjavaju uvjete koji su slični uvjetima za mesh po mestvama: da su guste toliko da se ne vidi šta je ispod njih, da je moguće u njima preći oko pet kilometara i više bez obuće, a da se ne poderu i da ne propuštaju vlagu do nogu …’’‘’U slučaju velike hladnoće, smatramo da je dozvoljeno učiniti mesh po debljim, neprozirnim čarapama (posebno ako su podšivene kožom), postupajući po olakšici, ali je svakako bolje prati noge prilikom abdesta, jer se time izbjegava razmimoilaženje pravnika o dozvoljenosti spomenutog postupka.’’

Za Akos.ba pripremio: Admir Iković